Patas (Erythrocebus patas), inaczej zwany huzarem lub koczkodanem rudym, należy do rzędu naczelnych. Występuje w środkowej i zachodniej Afryce, gdzie zamieszkuje sawanny, stepy, półpustynie, a także zarośla akacjowe.
Patas jest jednym z największych koczkodanów na świecie. Ma rudawe futro; brzuch, kończyny i część twarzowa są szare lub białe. Osiąga długość ciała od 50 do 70 cm, drugie tyle stanowi ogon. Samiec jest większy od samicy.
Żywi się pąkami kwiatów, liśćmi, owocami, korzeniami, żywicą drzew, owadami, a nawet ptakami i ich jajami. W ciągu dnia małpa żeruje na ziemi, penetrując w poszukiwaniu pokarmu obszar około 5 km2.
W nocy przesiaduje w grupach na drzewach lub w innych, wyżej położonych miejscach. W życiu społecznym podstawową rolę odgrywają sygnały wizualne - gesty i mimika twarzy. Patas potrafi biegać z prędkością przekraczającą 50 km/h.
Rozmnaża się w systemie haremowym, jeden dominujący samiec kopuluje z wieloma samicami. W okresie rozrodczym rywalizacja między samcami o samice jest bardzo silna. Po około 170 dniach ciąży samica rodzi jedno młode, które karmi i pielęgnuje dopóki nie osiągnie ono niezależności.
Podlega ochronie CITES.